Merhaba! Ben Levent Erentürk, Groningen Üniversitesinden mezun olmuş bir klinik psikologum. Bugün sizlere klinik psikoloji hakkında bilgi vermek istiyorum. Klinik psikoloji nedir, hangi alanlarda çalışır ve klinik psikologlar ne tür hizmetler sunar? İşte bu soruların yanıtlarını bu yazıda bulacaksınız.
Klinik Psikoloji Nedir? Klinik psikoloji, bireylerin ve grupların zihinsel sağlık ve davranış sorunlarını anlamak, değerlendirmek, önlemek ve tedavi etmek için bilimsel yöntemler kullanmayı amaçlayan bir psikoloji dalıdır (American Psychological Association, 2021). Klinik psikoloji, insan zihninin işleyişini ve duygu, düşünce, davranış gibi süreçleri inceleyerek, insanların yaşam kalitesini artırmaya çalışır (Plante, 2011).
Klinik Psikolojinin Çalışma Alanları
Klinik psikoloji, birçok farklı alanı kapsar. İşte bazı önemli çalışma alanları:
Değerlendirme ve Tanı: Klinik psikologlar, bireylerin yaşadığı zihinsel ve duygusal sorunları değerlendiren ve tanıyan profesyonellerdir. Bu süreçte, çeşitli psikolojik testler, görüşmeler ve gözlemler kullanılır (Hunsley & Mash, 2018).
Tedavi ve Müdahale: Klinik psikologlar, bireylere ve gruplara terapötik müdahaleler sunarak, yaşadıkları zihinsel ve duygusal sorunları hafifletmeye veya çözmeye yardımcı olurlar. Bu süreçte, bilişsel davranışçı terapi (CBT), psikodinamik terapi, aile terapisi gibi çeşitli terapi yöntemleri kullanılabilir (Hollon & Beck, 2013).
Araştırma ve Geliştirme: Klinik psikoloğun önemli bir işlevi de, zihinsel sağlık ve davranış bozukluklarıyla ilgili bilimsel araştırmalar yaparak, yeni tedavi yöntemleri ve stratejileri geliştirmektir (Kazdin, 2017).
Eğitim ve Danışmanlık: Klinik psikologlar, diğer profesyonellere ve halka psikoloji ve zihinsel sağlık konularında eğitim ve danışmanlık hizmetleri sunarak, toplumun genel zihinsel sağlığını iyileştirmeye katkıda bulunurlar (Hays & McDaniel, 2016).
Anlaşılır Örnekler Klinik psikoloğun çalışmalarını somutlaştırmak için için örnekler üzerinden gidelim:
Depresyon ve Anksiyete: Ergen ve yetişkinlerde sıkça rastlanan bu iki psikolojik sorun, yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilir. Klinik psikologlar, bireyin yaşadığı depresyon veya anksiyete belirtilerini değerlendirebilir ve uygun bir tanı koyabilir (American Psychiatric Association, 2013). Daha sonra, bilişsel davranışçı terapi (CBT) veya kabul ve bağlılık terapisi (ACT) gibi yöntemlerle, bireyin bu sorunlarıyla başa çıkmasına ve yaşam kalitesini artırmasına yardımcı olabilirler (Hofmann & Asmundson, 2008).
İlişki Sorunları: Yetişkinler ve ergenler, aile, arkadaş ve romantik ilişkilerinde çeşitli zorluklar yaşayabilirler. Klinik psikologlar, bireylerin ve ailelerin ilişki sorunlarını anlamalarına ve çözmelerine yardımcı olmak için aile terapisi, çift terapisi veya bireysel terapi sunabilirler (Lebow, 2019).
Madde Bağımlılığı: Yetişkinler ve ergenlerde madde kullanımı, önemli bir zihinsel sağlık sorunu olabilir. Klinik psikologlar, bireylerin madde kullanım sorunlarını değerlendirebilir ve madde kullanımı ile başa çıkmalarına yardımcı olmak için uygun müdahaleler sunabilirler (Miller & Carroll, 2006).
İş ve Kariyer Sorunları: Yetişkinler ve ergenler, iş yaşamı ve kariyer planlaması ile ilgili stres ve kararsızlık yaşayabilirler. Klinik psikologlar, bireylerin iş ve kariyer hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olmak için danışmanlık ve destek sunarak, iş yaşamındaki stresle başa çıkmalarını sağlayabilirler (Brown & Lent, 2016).
Bu örnekler, klinik psikologların ergen ve yetişkinlerle çalışırken nasıl yardımcı olabileceğini göstermektedir. Klinik psikologlar, bu yaş gruplarındaki bireylerin yaşadığı zihinsel ve duygusal sorunları anlamak, değerlendirmek ve tedavi etmek için bilimsel yöntemler kullanarak, onların yaşam kalitesini artırmaya çalışırlar.
Kaynakça American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed.). Washington, DC: Author.
American Psychological Association. (2021). Clinical Psychology. Retrieved from https://www.apa.org/ed/graduate/specialize/clinical
Barkley, R. A. (2014). Attention-Deficit Hyperactivity Disorder: A Handbook for Diagnosis and Treatment (4th ed.). New York, NY: Guilford Press.
Brown, S. D., & Lent, R. W. (2016). Vocational psychology: Agency, equity, and well-being. Annual Review of Psychology, 67, 541-565.
Hays, K., & McDaniel, S. H. (2016). Integrating Health Care and Psychology: Opportunities and Challenges. Professional Psychology: Research and Practice, 47(1), 1-6.
Hofmann, S. G., & Asmundson, G. J. (2008). Acceptance and mindfulness-based therapy: New wave or old hat? Clinical Psychology Review, 28(1), 1-16.
Hollon, S. D., & Beck, A. T. (2013). Cognitive and cognitive-behavioral therapies. In M. J. Lambert (Ed.), Bergin and Garfield's handbook of psychotherapy and behavior change (6th ed., pp. 393-442). Hoboken, NJ: Wiley.
Hunsley, J., & Mash, E. J. (2018). A Guide to Assessments That Work (2nd ed.). New York, NY: Oxford University Press.
Kazdin, A. E. (2017). Expanding the range of evidence-based psychosocial interventions: Strategies for fostering advances and use. Behaviour Research and Therapy, 98, 1-12.
Lebow, J. L. (2019). Couple and Family Therapy: An Integrative Map of the Territory. Washington, DC: American Psychological Association.
Miller, W. R., & Carroll, K. M. (2006). Rethinking Substance Abuse: What the Science Shows, and What We Should Do about It. New York, NY: Guilford Press.
Plante, T. G. (2011). Contemporary Clinical Psychology (3rd ed.). Hoboken, NJ: Wiley.
Comments